I. MỘT SỐ KỸ NĂNG SỐNG CẦN THIẾT CHO HS TIỂU HỌC
- Giúp trẻ hiểu thế nào là Nhân – Lễ – Nghĩa – Trí – Tín, thế nào là Dũng – Cần – Kiệm – Liêm – Chính.
- Kỹ năng ứng xử nơi học đường với bạn bè, thầy cô hay bạn khác lớp.
- Các nghi thức giao tiếp căn bản và kỹ năng tạo dựng các mối quan hệ.
- Kỹ năng trình bày và chia sẻ thông tin.
- Kỹ năng thuyết trình.
- Kỹ năng kể chuyện, thực hành kể chuyện.
- Kỹ năng học trên lớp và tự học ở nhà để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Kỹ năng quản lý bản thân, tinh thần tự tôn và coi trọng giá trị của chính mình.
- Kỹ năng thích ứng với mọi môi trường, điều kiện sống khác nhau.
- Kỹ năng đặt mục tiêu trong công việc, học tập và tạo động lực để đạt được mục tiêu đó.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Kỹ năng làm việc đội nhóm.
- Kỹ năng lãnh đạo và hành vi tích cực.
- Tinh thần trách nhiệm và kỹ năng tổ chức công việc hiệu quả
- Nhận thức giới tính và nhận thức cảm xúc học đường.
- Kỹ năng tự chăm sóc bản thân.
- Kỹ năng cứu thương: Sơ cấp cứu, xử lý tình huống, cấp cứu đuối nước, băng bó vết thương, cách xử lý khị bị điện giật- cháy bỏng.
- Kỹ năng sinh hoạt tập thể.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Kỹ năng làm báo tường.
- Kỹ năng tốc ký.
- Kỹ năng bơi lội.
II. CÁC HÌNH THỨC GIÁO DỤC KNS VÀ ÈN LUYỆN CHO HỌC SINH
+ Gắn với các hoạt động học tập như: thảo luận nhóm, thực hành, thi tìm hiểu theo chủ đề ,….
+ Gắn với các hoạt động giáo dục thể chất như: bóng đá, bóng chuyền , cầu lông, trò chơi dân gian,…
+ Gắn với các hoạt động giáo dục thẩm mĩ như: hát múa, hát dân ca, vẽ, báo tường, trang trí lớp…..
+ Gắn với các hoạt động giáo dục như: giáo dục truyền thống văn hóa địa phương,….
II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
1. Xây dựng môn học giáo dục kỹ năng sống đưa vào chương trình giảng dạy của nhà trường.
2. Lồng ghép các nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các môn học có ưu thế và các hoạt động giáo dục khác của nhà trường.
3. Tích hợp nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các môn học, vào các hoạt động giáo dục khác.
4. Thường xuyên tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi tập thể lành mạnh, chơi các trò chơi dân gian, tổ chức các hoạt động văn nghệ thể thao, qua các hoạt động rèn cho học sinh kĩ năng ứng xử với bạn bè, xây dựng tinh thần đoàn kết tốt, kỹ năng lắng nghe, kỹ năng hợp tác, kỹ năng quyết định, biết kiềm chế bản thân trong khi xử lí các tình huống với bạn bè.
5. Tổ chức hoạt động ngoại khoá chuyên đề “Giáo dục kỹ năng sống cho HS”, tạo cho HS một sân chơi để HS được thực hành kỹ năng sống, được giao lưu, được tư vấn về kỹ năng sống để hiệu quả rèn kỹ năng sống cho học sinh được nâng lên gắn liền với thực tế cuộc sống.
6. Tổ chức các hoạt động lao động vừa sức với học sinh: vệ sinh sân trường, lớp học, trồng chăm sóc cây trên sân trường, bồn hoa, vườn trường, ; học sinh được rèn một số kỹ năng như: cầm chổi quét, hót rác, tưới cây, tỉa lá,...; thông qua đó HS biết sử dụng có hiệu quả đồ dùng lao động.
7. Giáo viên không chỉ nhằm hình thành những khái niệm khoa học, cách làm việc trí óc mà còn hướng dẫn tới sự tạo dựng phát triển các nhân cách của học sinh. Đặc biệt trẻ tiểu học thường hay bắt chước người lớn và rất tin tưởng ở các thầy giáo, cô giáo. Vì vậy, mỗi giáo viên cũng phải luôn thường xuyên tự rèn kỹ năng sống, luôn thể hiện là tấm gương trong sáng, mẫu mực cho học sinh noi theo.
8.Giáo viên cần thực hiện tốt đổi mới phương pháp dạy học để phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh (VD: sử dụng phương pháp thảo luận nhóm, phương pháp gợi mở, nêu vấn đề, phương pháp đóng vai,...; biết lựa chọn phối kết hợp linh hoạt các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học.); qua các hoạt động học tập, học sinh được rèn các kỹ năng phân tích, tổng hợp, tư duy sáng tạo, hợp tác theo nhóm, kỹ năng đánh giá, kỹ năng hợp tác trong nhóm, kỹ năng xử lý tình huống,...
9. Mở các lớp tập huấn nhằm giới thiệu, nâng cao nhận thức, hiểu biết và ý thức rèn kỹ năng sống cho giáo viên, phụ huynh, cộng đồng và học sinh.
10. Tổ chức các nói chuyện chuyên đề cho giáo viên, phụ huynh, cộng đồng và học sinh.
11. Tổ chức các buổi sinh hoạt tập thể, hoạt động dã ngoại.
12. Tổ chức tốt các hoạt động xã hội, hoạt động đoàn thể (Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh).